Wednesday 3 April 2019

THALFANG LEH MILU, BUNG 17


- Llpa rokhum//Lal Dengphunga chuan a mualkil panga leh Pasalṭha leh Tlangval enge maw zat nen an chhuah ni tlai lama, Fanai Lal Darrawta leh a chekawite nena Sa-ui tan tura an intawhna tur Aitam lui an thlen lai chuan, Lal Darrawta leh a chekawite chu anni aia an lo thlen hmasak avangin an lo ṭhu muang hman viau a.
An han intawh khawm takah chuan, Lal Darrawta kawite ruala rawn kal ve, a hma ni a Darhliappuii aia an ro chhuh tura kal te pawhin an Lal leh a kawite an han hmuh meuh chuan an lawm a ni tih an hmelah a lang chiang hle a.
Lal Nu an rawn hruai haw tawh mai bakah Lal Darrawta leh a khuate chuan, an thil phut ang ang chu i he lova an lo pek zel avang te chuan an Lalpa Dengphunga pawh chu a tunu vangin a lawm kim chiah lo mah se, Fanai ho intulut kelh tawh avang te chuan hlim khat chuan a hlim viau bawk a.
.
                      Lal nu Laichemi chu Lal Darrawta chuan a han thlek chianga, a mualkil te zinga pakhat hnenah hruai hrang tura a hrilh hnu chuan, an ral Ṭiau pho chunga Lal Darrawta leh a kawite ṭhu khawm ṭiai chu pasalṭha panga leh mualkil dang pali nen an fin phei ta a.
.
                  Darrawta chuan, Dengphunga leh a kawite rawn kal mek chu an lo ṭhutna chhawl hnah phahah chuan ṭhu turin a han huia, an han inrem fel hnu chuan "nangni leh keini hi hriam inlek khum zui tawh lo tura thutiam lak hi a ṭha e" tia thu bul a rawn lak hnu chuan, Lal Dengphunga chuan Darrawta hma taka chhawl phah chu a rawn pana, a han ṭhut fel veleh chuan "i thulai lak chu keipawhin ka pawm ni se la, Chemteii man i rawn rulh danah pawh ka lung a dam e.
kan hnung maiah khian, i fapa Mangbula leh a nupui fanaute pawh an rawn inchhawm ve mek e" a han ti a. 
.
                   Chumi hnu chuan an thutiam dan tur chu an mualkil te rawn tawn ve ve chung chuan an han sawi tawn leh ve ve a, chutia an thu lak duh dan zep lem lova an sawi tawn lai chuan, Mangbula te chhungkua pawh tlangval pathumin an rawn chhawm thleng ta bawk a.
an thlang tlang dung inkham cham mar put mai chung zawna Ni a liam vuah vuah tawh lai chuan, 'Ni lu-in a chhuah na hmun sawna hmar aṭangin a rawn mawma, Buh tulin raw ler a tawng hma loh chuan, fanai ho leh zadeng ho hi  thu chhia an nei leh anih pawhin hriam chuh lovin an insawi ṭha zel ang.
he an thu bilh bakah hian, khawi ral emawin an mi leh sa te an lo mana tamah khawi khua zawk zawk pawhin an hmuh chuan, rang takin an inhrilh tawn vat anga a theih ang angin chung sal te chu an lo ṭanpui anga, khachen an lo inral nawp tawhna avanga Milu an lak tawh te pawh 'Sahlam' aṭanga la thla-in an la hmuh theih ang ang lu leh ruang te pawh an inhlan let ang' tih chu an inremna Sa-ui tan innghahna zapui atan chuan Lal Dengphunga leh Lal Darrawta te chuan an tiam ta ve ve a.
.
                   An tihtur an han hlen ve ve hnu chuan, a tu emaw zawk zawk chuan chulaia riah Buk suala Lal tha zawi anga lan chu duh lovin, a zan a zan chuan an khaw khan ve ve zawhin lungawi takin an kawite nen chuan an inṭhaṭhen ta a.
.
                   Hriangzau Ngawpui duk dur thim mup mai hnuaia Zadeng Lal Darrawta leh a fapa te pasalṭha zawng zawng an han intawh khawm takah meuh chuan,  an chhak mai tlang chung zawla an ep hmasak tur atana an hual Keikawla khua Lungtian pe iarh chu luh chhuah chakin rawlthar deuh te phei chu an za zak tawh mai a.
.
                    Keikawla khua Lungtian hi khaw lian a nih loh avangin Zadeng ho hian an nawp filh rang hle dawn tih an hre chiang bawka, an naute ho za zak pawh chu pasalṭha ho chuan khap hranpa vak tum lovin, "khai le! Zadeng Lal leh a khuate kan tlawm kan hre ngai lo, ralin min biak tlawn, sa lah eng sa mah kan hlah ngai lo ve, zanin hi kan nghak anga, thimṭinah hriam nen Lungtian tual kan lawi ang. tu pawhin Laivela te putu kan dap fuh anih chuan, an putuin dim an ngai lo, ral thahin kan that anga an lu kan la tur a ni" tia an hruaitu te zinga thin ram hler hlawr pasalṭha Ralbela a rawn au lauh lauh lai te chuan, tlangval rual ho chuan an hriam lek suau suau chung chuan an bul vela  Thingtuai leh mau te chu an chhawk zawk zawk hlawm a.
.
                    Chutihlai chuan, Pasalṭha dang pathum Mankhuaia, Buanthanga leh Ralchhema te lah chuan Ralbela thu lak leh fuihna aw chu an thlawp ṭha hle tih hriat zetin an Kawlhnam te chu Lui lungah te chuan an lo tât set set mai bawk nen, zan a rei tak viau hnu pawh chuan an ral nawp tur phur leh infuih tha tho atalangin, a tu mai pawh chuan an hriam te chu tuai hriam reng renga buai chungin an chet dan tur te chu an sawi an sawi hlawm a.
.
                    An hun tiam a rawn hnaia, thim a rawn ṭin ṭan ta tihah chuan Lungtian dai chu an han hnaih chhova, an vaiin mi zahnih dawn an ni bawk nen Lungtian khua In zahnih ṭha zet chauh tan chuan, chung pasalṭha kawlhrawng zet zet te chu lo khin zawh ngaihna a awm dawn lo hle tih a lang chiang tawk hle a.
.
                    Khaw chhung lut tur an inruat hnu chuan, an hriam pek hmasakna lai tur pawh rel felin tlangval za dawn chu tlakdeng lama an liam hnu ah, a dang zawng chuan hmar lam khan chu an hual ping ṭhup mai a.
Khua a rawn en hma hret chuan pasalṭha Buanthanga chuan a naute ho chu rawn be kual lehin, "Lungtian khua hi chhuahlawi dai hnaiah khamin a chawi tlat avangin, tlakdeng lama lut chho turte khan an ṭhawn veleh chhim lam dai leh hmar lam khan hi panin mipui tam zawk an rawn tlan ngei turah ka ngai a. Chuveleh keinin hmar khan aṭang hian kan nawr let anga, Lal mialah tlak lam aṭanga rawn nawr tu te khan an lo sât zui anga, chutih chhungin keinin chhim lam khana put chhuah tum te chu kan nawr tlang chho raih ang" tia an chet dan tur a hrilh nawn leh hnu chuan, an hriam te chu leksa vek turin a hrilh leha an ṭan hmun tur chu hre chiang tawka a ngaih vek thu a sawi leh ga bawk a.
.
                    Ni lu rawn lang tur zungin an chhak tlang dung cham put bulṭhut aṭanga van lam a rawn kah thlur sung tawh lai chuan, Lusei hote ram chin leh an thlang ral mit tlin tawka a hla a, phai zawl cham thla po te chu nalh em emin a kap eng uarh tawh a.
mahse, chutia tlang leh ruam, phaizawl thlenga favang Ni zung rawn chhuak mekin mawi zeta hmun tin mai a chhun en ruih tawh lai chuan, Lal Keihawla khua Lungtian khaw chung zawnah erawh chuan, meikhu dum tak ngun maiin a hmawra zau zeta par a chhuan thuap chhoh tup tup mai chu a chawi chho thim ruih mai a.
chu meikhu dum ding chho luah mai chu Vapui rual tam em em hian vir luih luih chungin an chhaih a,  hmun danga thlawh sawn zai reng an rel lo tih hriat zetin hniam fe fe ah an la bir thla tak ang deuh deuh a.
chutah meuh chuan, Lungtian khua chu ral lakah a tlu mek a ni tih chu tumah hrilh hriat chawp an ngai ta lo!
Lungtian khaw ṭhenawm hnai deuha khaw thum ngawt te chuan, a khawnawtin Lungtian khaw chung zawna meikhu ding dum ngun mai chu thaw dep dep chungin an thlir ṭhuap mai a ni.
.
                    Nunau ṭap chuah chuah thawm leh patling natuar ṭe ri kara ruh tliak leh tisa thler kawk kawk riin veng tin a luah khah lai chuan, "zadeng Lal khua kan ni ngai e, kan Lal phiarru a, ral neka nektu chungah zahngaihna lan tir a ṭul lo ve" tia patling au khawk rum rum ri leh "ka lu ka thloh hma zawng Lungtian ka phatsan dawn lo ve" tia in ep thawm te chu veng tinah chuan a ri vin ṭhak ṭhak mai a. mahse, Zadeng Lal Dengphunga leh a chekawi khua te aṭanga pasalṭha rawn ṭang khawm meuh chu rei lovah an che na telh telha, a tawpah phei chuan mipa zawng zawng chu an that fai vek emaw tih tur chuan, Nunau leh tar, hmeichhia te chauh chu Lal muala tlan khawm chu an nita chauh mai a.
An zingah chuan an Lal chhungkua te chu la dama an awm avang erawh chuan, mipui te chuan tlema ral ho laka himna hun an la neia an hriat avang chuan, beisei takin an Lal Keihawla te nupa leh an fapa rawlthar pakhat leh hmeichhe naupang pahnih te chu an thlir ṭhiap hlawm a.
.
                       Chutihlai chuan, Zadeng pasalṭha te chuan dai tama put chhuak te chu an rawn hnuk let dawr dawra, a ṭhen te phei chu an rawn hnuh hawn hawn lai chuan an nghawng an chhawk zawk zawk mai bawk!
mipa ho lu an dah khawm ringawt pawh khawte pum tual tiat dawna zau awh hmawk khawpa tam an dah khawm hial mai a.
.
                 Lal Dengphunga pasalṭha Ralchhema chuan, "kan Lal te phiar ru a, thu khat i vuakpui Ralchuha te putu kha khawnge an bikbo"? tih leh Keihawla nghawnga a Kawlhnam chuktuah chu a han rual a.
Lal Keihawla hlau pheng chuan, chutia pasalṭha thinrim meng sen ram mai ṭawng vin zet chu khur deuh dut dut chunga melh rulh rulh chung chuan, "varṭian khan Sialbuan panin an liam" a rawn ti chhang deuh ṭuak a.
.
                   Chuveleh pasalṭha dang ho chuan Ralchuha te putu chu an la kal hlat an rin lph thu te, an che thawm hre hman lova kal an nih miau avanga khan pangngai zawha an la kal mek an rin thu te chu an sawi khawm ta thuai thuai a.
rei vak lovah chuan, a tam zawk duhdanin Ralchuha te putu um tur chuan tlangval pathum leh pasalṭha Buanthanga te chu chak zetin khaw hmar khan lamah chuan an liam ta nghal a.
.
                 Khua In zawng zawng leh Lal In chena hâl darh vek an ni bawka, Lungtian khua chu ding chhuak leh tur a awm dawn hauh tawh lo tih chu khaw mi nunaute chuan an hre thiam ve chek aniang chu, "vala te u, keini leh zel hi zawng min zuah lul teh u khai!
kan Lal te chhungkua hi in sal hruai dawn a nih chek zawngin, nunau leh hmeichhiate hi in khaw mi lehsa ah tal kawi tel tawh u. keini tar chak lo te erawh chu in kawng kit hnawk tu kan ni dah anga, in buaina zakhua kan nih ai chuan khuaah hian kan tap hlum law law mai tang ka ti" tia mipui an khalh khawm te kar aṭanga Putar hmai zur ṭam tawh rawn ṭawng chhuak chu Mangkhuaia chuan a han thlek vung vung a.
.
                  Chu putar thu rawn sawi chu pasalṭha ze pangngai pu tan chuan ngaihzam mai thiang a ni tlat lo! "e khai, ka pu lungzur suh khai, inhmelmakna hian zahngaihna a hunah chuan zahngaihna a keng tel ve chawk ngai e.
In Lal leh a thurualpui te sual bawlah a khaw nawtin in tlu a, chu achhapah, nunau pawi sawi lo te'n an tuar an rum.
kan Lal Dengphunga chuan tar in ni emaw, ṭhalai nunau eng pawh ni ula a khaw mi lehsa ah a pawm vek ngei ang che u" tiin an Lal hnena a khaw mi lehsa a pawmpui tura dilpui a huam thu leh khua kaipui a inhuam thu chu a sawi chhuak ta a.
mahse, hetih lai hian, Lal Keihawla chu ngaihdam theih a nih dawn loh zia a khaw mipui te chuan an hriat chian avangin, an khua Lungtian erawh chu a tlu hlen ngei dawn tih chu an ngaihtuah nawn leh awn awn hlawm a.
.
                   Pasalṭha Buanthanga leh tlangval pathum te chuan Tlang leh ruam an pelh nual hnu chuan, an hma lama mual inkhawh thla zui lo lang leh chiah bulṭhut chu an han tlak chilh leh zat a.
mahse, chu mual dung an zawh deuh fe hnu a ruam an luh thlak leh hnu pawh chuan, Ralchuha te putu thawm leh an mawng phe awm reng reng chu an la nang fuh chuang tlat lo! "kan mi veh te putu chuh, a sibiha chhuak niawm hrima an reh tak riau chu!!? heti hrim zawngin Sialbuan an kai hman mai ang ka ti. ti teh u naute u, kan khan zawh hi a pumpelh zawngin i tlak khalh te'ng u khai" tih leh an kawng zawh lai chu pen sana a pum pelh tur zawn chu a han rual a.
.
                   Ruam leh Tlang hela kal kual leh ṭhin ai chuan' tia Lungtian khaw zawn aṭanga hmar thlang hawi hreta an han kal takah chuan, chawhnu her lek lekah chuan an luh thlak lehna rawn chhun chiah tu Tlang bulṭhuta mihring hniak tharlam zet zet lo chiar  dap chu an hmu ta a.
mahse, chung hniak an hmuhna lai chung lam zopang chho chu Lungṭhil leh hnahthel inchap chho nuai a nih tawh avang chuan,  mihring hniak pawh chu thui tak chhui tur a lan tak loh chu achhapah, Ṭhang leh Perh buk kara Ngawpui bawm hling khauh fe fe avang chuan kal chak harsa an ti ta viau a.
mahse, chu zopang an han lawn chhuah hnua, Tlang chhip Ngaw dur zetin a khuh chhah lai an lut ṭan chiah tihah chuan, an thlang mautluk sawm.dawna hla a Hnahkiah tuai leh hruizam inbat hnawk nuai karah chuan mihring dar phe zauh zauh hi an zu hmu ta viai viai a.
.
                   Chutah zet chuan pasalṭha Buanthanga leh a naute chuan, chu mihring chu tu dang a nih an ring lo bawka rang takin an chet dan tur an sawi khawm thuai a.
.
Rei lovah an rel ang chuan Buanthanga chuan mihring an zuk hmuhna zawn tak chu Silai nen kun dah chunga a veh thlak laiin, a naute pahnih chuan an piah veilam hmun chhengchhe lam aṭanga rawn hual chhuah tumin an liam thla ta bawka.
Pakhat chuan ding lam sirah tha tho zeta bawh thle ve lehin, zopang tawp kawr lian leh khawkrawk zet, lungpui insir khupna kar ban pil pila chhehrawp inkhang phan hnawk kawkalh nei nuaih hnuaiah chuan, Ralchuha te putu kal kun da da lai chu hnai zetah Buanthanga chuan a zuk hmu ta a.
.
                   An Lal Dengphunga'n vawitam a ngaihdam tawh a hnu hmanah, an zia sim duh eih lova an la phiarrukna valh la suih hnawk ṭalh Ralchuha te putu chu a khawi zawk nge ka kah hmasak ang? tia inngaihtuah buai chu Buanthanga chuan a tum.lo hle mai!
kun dah chungin a ban veilam kiu chu a han ti thlep hnaka, a banrek aṭanga saipir khat vela hlaah chuan a Silai ngul chu a han chhuang tle zah a, chutih rual chuan a cheng chu a kau zui rap bawk a.
chumi hnu chuan, Ralchuha te putu kal mekna sir tawn tawn chu Buanthanga chuan, a naute an hnaih leh hnaih loh enin a melh tawn leh zauhva ngaihṭha taka anni putu a melh thlak leh rual chuan a Silai chu a hmet puak ta dur a. 
.
                  An luh thlak lehna tur hmabak lungpui kar awih zeta a bawkkhup zawnga tlu zawi hnawk chunga a tupa Laivela tleng thla mek chu Ralchuha chuan, bawh rawk rawk chung chuan a han au mawlh mawlh a, chhang let tu erawh a awm ta lo tih chu vawi thum lai chutia la tleng zel chunga a auh hnu chuan a hre chiang ta kher mai!
an putua lungpui hnuaia sawp nulha an tleng luh lai chuan, an piah sir ding lam aṭang chuan Silai a rawn puak de leh dura, chuveleh Ralchuha chu na tuar ṭe ṭeng tung chungin a bawkvak chhuak ta hrawih hrawih a.
mahse, an tleng tawpna aṭanga hlam hnih pawh a tawlh hma chuan, "in putu a in thu vir bawlin a um pha ta che u a ni e" tia ṭawng thum chhar a hriat rual chuan, a luhrum ziak kara Silai hmawr rawn inhawlh lut vawt thlup mai avang chuan Phung hmu phawk taka phawk chungin a bawk ta hle hle a.
.
                 Buanthanga chuan hawlh chilha a tin mek Ralchuha dar hliam thisen luang zûih mai chu a nau ding lama kal khan a kah na a ni tih a hriat chian avang chuan, "keiin ka bawh chilh tawh e, in Thal thlah tawh u" tia au lauh lauh chungin a piah lungpui kara Laivela thi bawkkhup meng kuau chu a han thlek phei leh zauhva.
.
                Ralchuha chuan zun cheh zawih zawih chung chuan, "taite, ka nunna tal chu zuah teh khai. tar at ka sova leiah kan Lal pawi ka lo tawk a ni e" a ti khur dat dat mai a.
mahse, Buanthanga chuan tun ,um atan hi chuan he putar nunna hi a zah zo seng tawh lo hle tih hriat zetin hnai zetah a zuk bih te te a "ṭhatna hi phiarrukna suala rulh mi em ni ngai!?
kan Lalpa mize zam dam zet hian a lo ngaidam mai che hi a tisual hle tih a inhre chek a nia. i nunna leh i tupa nunna hi ka zuah che u chuan, kan Lal leh kan mite ka phatsan tlukah ka inngai dawn e" tih leh a Silai hmeh puah chu a han rual ta dur a.
.
                   A naute pathum chuan an hotupa chu an han biakrawn hnu chuan, Ralchuha te putu chu ral cheia chei an nih tur thu leh an lu lak chu an tih makmawh a nih thu te, an Lal Dengphunga pawhin an tawhna hmun hmunah an lu chu la tura a chah thu te chu Buanthanga chuan a rawn sawi chhuak ta a. 
an Lal duhdan chiaha Ralchuha te putu lu an tan hnu chuan, "khai le naute u, muang hlek lova kan ṭhiante kan fin thuai angai e.
khan hnai lam zelah khan let leh ta ila, vanlaizawlah Arsi an lawi kim hmain Lungtian kan kai hman tur a ni" tih leh an hma lam Ngaw duk zeta luh chhoh chu a rual ta nghal a.
.
                   A nak hliam thîm nâ zen ngun tawh avang chuan, ṭhen deuh chap chap chunga fimkhur taka kal chu ngai ngun viau mah se, a tihtur hmabak ko zet chu Chalvunga chuan a hlen hma chu kian mai a tum tlat lo!
a hma ni hnih kalta a, Sialbuan khaw pasalṭha tha khauh zet Zatuaka a khawh hlum tawh chu lungawi taka kian san phah nan hmang ta mai lo chuan, Sialbuan khaw dai chu a zan khatna atan chuan dai lut lehin a put chhuah lohna lam, tlakdeng dai aṭanga khua chu  en thla a ni tawh bawka khaw thleng awm dan pawh a hma ai chuan a chian phah ta viau a. mahse, khaw chhung a thlir chhohna khaw dai tam aṭang chuan, Lal In sir chhim ep chiaha ami duh Ralthuma khawsakna In chu luh pawh chhoh rem lo zetin, tual kawng bel leh zau pep pawpin a do chho ti tih tlat mai tih chu a hmu chiang ta hle a!
a chutih takah chuan, zing fim mut reh laia Zawlbuk aṭanga Ralthuma rawn haw chu chumi zan chuan a chang hman dawn lo tih a hriat avang chuan, a chhuah chhohna lamah chuan dai ril zawk pana a let leh vat hnu ah chhim hawiin muangchangin khua chu a hel ta zawk a.
.
                 Hemi zan hian, Chalvunga hian Ralthuma Zawlbuk riak rawn haw lam hi a chang chhuak ngei dawn tih hre mah se, Ralthuma te In leh tual kawng indo chho riau avang hian, tual kawng sir tawn tawna In ding chho thluah tan tlanga a luh chhoh lai hian miin an hmu awlsam hle dawn tih a hre chiang viau a. chu achhapah, tual kawng sir tawn tawna In ding chho thluah te hi a inzawn lo zawnga inkal thelha ding a nih chhoh deuh vek avang hian, Chalvunga hian a tan a him tawk lo thei tih hi a ngaihtuah fel hman vek mai a. him lo taka Ralthuma te in chu veh chhoh ṭalh ai chuan tiin, a tuk zan lamah khaw chhim lam dai aṭangin tha thara veh leh zawk chu a thlang ta zawk a.

3 comments: